Tầm nhìn của con ngựa kéo xe

Hồi cuối những năm 1970s tôi may mắn được trong số ít ỏi lưu học sinh của nước Việt Nam XHCN sang du học tại Anh quốc TBCN. Đó cũng là thời kỳ khó khăn nhất của Việt Nam cả trên hai mặt trận đối nội và đối ngoại. Về đối nội, lúc đó chưa có đổi mới, vẫn còn nguyên chế độ bao cấp thiếu đủ thứ từ cây kim sợi chỉ cho đến gạo, đường, mắm muối…Về đối ngoại Việt Nam bị cả phương Tây và ông bạn láng giềng phương Bắc gây sức ép ghê gớm vì sự kiện Campuchia.

Thời kỳ đó, quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Anh tương đối thân thiện. Tuy nhiên phía Anh chưa công nhận chế độ bằng cấp của Việt Nam và cũng dè dặt trong quan hệ chính trị , do đó chỉ cấp một số ít học bổng hạn chế trong lĩnh vực đào tạo giáo viên Anh văn, và chỉ cấp chứng chỉ (certificate), không cấp bằng master cho ai cả. Một số cán bộ trẻ được Bộ Ngoại giao cử đi học phải đóng vai "giáo viên" của Đại học Sư phạm Hà Nội, và may mắn cũng vượt qua vòng thi tuyển . Sau khi hoàn tất thủ tục, đoàn du học sinh gồm 20 người chúng tôi lên đường trước Tết âm lịch năm 1978 bằng đường không qua Hồng Công để đến London. Đó là đoàn thứ 2 trong số 3 đoàn được thực hiện theo thỏa thuận giữa hai nước trước khi chương trình bị gián đoạn do tình hình quan hệ xấu đi trước bối cảnh vấn đề Campuchia và chiến tranh biên giới Trung -Việt..

Dù sao đối với chúng tôi, chuyến du học đó cũng là một chuyến du lịch khám phá đến thế giới tư bản "đang giẫy chết" . Ai cũng đều rất ngạc nhiên trước trình độ phát triển của Hồng Công và nước Anh, nơi có nhiều đường phố và những công viên văn minh sạch đẹp, với chế độ giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội khá lý tưởng. Nhưng đồng thời chúng tôi cũng luôn tự nhủ phải giữ vững lập trường và đề cao tinh thần cảnh giác… Đi đâu, làm gì, tiếp xúc với ai chúng tôi đều cố gắng ít nhất có hai người để “bảo vệ” lẫn nhau (!) Đúng vậy, đó là trạng thái tinh thần và cũng là nội quy mà chúng tôi phải chấp hành. Có lẽ đó cũng là do kết quả của quá trình giáo dục, đào tạo ở nước ta một thời khiến ai cũng đều có cách hiểu giống nhau về mọi vấn đề. Sự hiểu biết đó dựa trên tình cảm dân tộc kết hợp với ý thức chính trị cứng nhắc trong mỗi con người. Nhưng đó là “bảo bối” để bất cứ người Việt Nam nào được cử ra nước ngoài có thể “đứng vững” trong quá trình sống và học tập ở môi trường mới lạ.

Trong 2 năm học ở Anh bọn sinh viên chúng tôi đã “va chạm” với rất nhiều dạng chính kiến khác nhau rất phức tạp trong những tình huống khác nhau, kể cả hội nghị, hội thảo về các chủ đề nhậy cảm như vấn đề Campuchia, vấn đề người tị nạn, v.v... Trước những trường hợp khó, chúng tôi thường có bàn bạc để thống nhất cách ứng đáp. Giờ nghĩ lại tôi vẫn ngạc nhiên về khả năng “giữ vững lập trường” của chúng tôi trước mọi tình huống như thế. Chẳng hạn khi có người hỏi về vấn đề người di tản (boat people), chúng tôi giải thích là do một số phần tử thuộc chính quyền cũ không chịu cải tạo và hòa nhập vào xã hội mới, lại bị kích động của các thế lực thù địch nhằm chống phá cách mạng Việt Nam…; về tình trạng kinh tế trì trệ và đời sống khó khăn, chúng tôi giải thích là do hậu quả chiến tranh kéo dài… ; vấn đề Campuchia, chúng tôi giải thích là do âm mưu của các thế lực thù địch nước ngoài buộc Việt Nam phải tấn công để tự vệ đồng thời giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi chế độ diệt chủng …Vân vân và vân vân. Nghĩa là chúng tôi tìm mọi cách lập luận để Việt Nam bao giờ cũng là người anh hùng chân chính, không bao giờ làm gì sai trái; nếu có điều gì không ổn là do âm mưu của các thế lực phản động thù địch gây ra! Kể cũng lạ, khi chúng tôi nói những điều đó đều được đa số người nghe tán đồng; nếu có ai không tán đồng họ cũng không phản đối gay gắt. Có lẽ điều này đã khiến chúng tôi ảo tưởng rằng mình đã thành công (!?) Nhưng sau này ngẫm lại, tôi thấy đó chỉ là bề ngoài và chỉ với những bạn bè "cả nể" không muốn tranh luận; còn dư luận thực sự đã chuyển sang thế bất lợi cho Việt Nam.

Dù sao, qua đó chúng tôi đã học được những bài học cay đắng nhưng bổ ích. Điều thú vị là, những bài học này trước hết đến từ những người vốn là bạn của Việt Nam, trong đó có bà già chủ nhà trọ của tôi. Bà lão này đã từng một thời rất tích cực tham gia phong trào đấu tranh chống Mỹ xâm lược Việt Nam. Hàng ngày , ngoài việc phục vụ ăn ở cho khách trọ, bà hay trò chuyện với chúng tôi về nhiều chủ đề. Có điều là cuộc nói chuyện nào hầu như cũng có tranh luận, nhất là khi nói về chủ đề quyền sở hữu và tự do cá nhân, vấn đề cải tạo công thương nghiệp và vấn đề Campuchia . Bà ấy hay đưa ra những nhận xét trái ngược với chúng tôi và tỏ ra rất thất vọng về những gì đang diễn ra ở Việt Nam thời kỳ sau chiến tranh. Chúng tôi giải thích kiểu gì bà ấy cũng chỉ lắc đầu và cười như chế nhạo. Lúc đầu tôi quyết tâm không để bị thuyết phục bới “bà già Ê-cốt” mà tôi cho là “thiếu thông tin” này . Nhưng rồi tôi nhận ra bà ấy có lý. Có lần bà bảo: “Người anh hùng hôm qua có thể biến thành tên đồ tể ngày hôm nay” để nói từ khi VN xâm lược CPC thì không còn là người anh hùng nữa!. Lần khác bà lại đưa ra nhận xét: “Chúng mày đều giống như con ngựa kéo xe bi tấm  da che hai bên mắt, chỉ nhìn thấy một hướng phía trước mặt… “. Tôi như điếng người trước lối nói ẩn dụ ấy của bà. Có lẽ chỉ những người thực sự yêu quý Việt Nam mới hiểu sâu sắc và nói ra những điều như thế. Tất nhiên là tôi đã cãi lại. Và tôi có đầy đủ lý lẽ và lòng nhiệt thành để làm điều đó, mặc dù bà ấy không thể đồng ý với tôi.

Đó là bài học của tôi cách nay gần 35 năm rồi. Nhưng điều đáng ngạc nhiên và cũng đáng tiếc là cho đến nay vẫn thấy nhiều người Việt Nam, kể cả giới lãnh đạo và quan chức, dường như vẫn chưa rút ra bài học như vậy. Trường hợp điển hình gần đây nhất là ông Bí thư Thành ủy Hải Phòng Nguyễn Văn Thành khi ông ta nhiệt thành bao biện cho những việc làm sai trái đồng thời có ý báo động về "âm mưu của ai đó....". Hình như ông Thành không phân biệt được đâu là âm mưu (của địch thật), đâu là do chính ta gây ra./.

Lời nhắn: Nhân đây tôi cũng xin đăng lại một vài hình ảnh đã chụp cùng bạn bè và các thầy cô giáo, đồng thời thông báo ý định của bản thân tôi và một vài người khác muốn tụ họp lại các bạn bè thời kỳ đó. Cuộc gặp đó sẽ hoàn toàn trên cơ sở tự nguyện, dưới hình thức một shared lunch/dinner tại một địa điểm thú vị nào đó thuận tiện cho mọi người và trong một thời gần nhất có thể được. Vậy nếu ai biết và sẵn sàng tham gia, có thể liên hệ với chúng tôi qua địa chỉ e-mail và điện thoại ghi trên blog này hoặc liên lạc với người mình biết để thống nhất chương trình cụ thể. Xin cảm ơn.

Trần Kinh Nghị

Clip Câu lạc bộ Bạch Đằng phản đối diễn giả

Bạn hãy kích chuột trái vào đường link dưới đây để xem và nghe ông Bí thư Thành ủy Hải Phòng -Nguyễn Văn Thành nói gì và bị các cụ hưu trí phản bác ra sao...Bạn có thấy nó na ná giống cảnh nghị trường  các nước Đông Á?
  
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=xWaGRMOqdMI

Trần Kinh Nghị

Khi ăn mày được cho cơ hội

Hàng ngày ra đường, nhất là đến các nơi đông người như nhà ga, bến xe, chợ, đền chùa...ta thường thấy nhiều cảnh ăn mày. Nhưng hầu hết những người ăn mày này đều lành lặn, khỏe mạnh. Thật khó để phân biệt ai là ăn mày thật, ai là ăn mày giả! Chỉ khi quan sát kỳ một chút ta thấy đa số họ chỉ "đóng kịch" để đánh lừa người lương thiện. Vì mục đích kiếm tiền họ thậm chí không nề hà đầy ải cả người thân như con thơ hoặc cha mẹ già của mình. 
Nhiều người trong chúng ta chưa chắc đều có cách nhìn nhận  và ứng đáp đúng mực đối với người ăn mày; thường có hai xu hướng trái ngược nhau: ghét bỏ hoặc thương hại; nếu không thì chỉ có cách lờ đi cho đỡ phiền toái.  

Câu chuyện ngắn dưới đây được lưu truyền trên mạng (rất tiếc không thấy đề nguồn và tác giả) có lẽ giúp ta có một cách nhìn và cách ứng xử hợp lý?. (Những tấm ảnh  chỉ để minh họa):    

 

Một người ăn mày đến trước một trang viên, gặp nữ chủ nhân để ăn xin. Người ăn mày này rất tội nghiệp, cả cánh tay cũng bị cụt, tay áo trống trải đung đưa, người nào trông thấy cũng đều khẳng khái bố thí cho. Tuy nhiên, vị chủ nhân này lại không hề khách khí, chỉ ra đống gạch trước cửa nói với người ăn mày:

- “Ngươi giúp ta chuyển đống gạch này ra nhà sau đi”.
Người ăn mày giận dữ nói:
- “Tôi chỉ có một tay, bà còn nhẫn tâm bảo vác gạch. Không muốn cho thì thôi vậy, cần chi phải trêu ghẹo người khác ?”
Vị chủ nhân không chút nổi giận, cúi người xuống bắt đầu dọn gạch. Bà ta cố ý chỉ dùng một tay để chuyển, sau đó bà nói:
- “Ngươi thấy đấy, không phải chỉ dùng hai tay mới có thể sống được. Ngươi có thể làm, vậy tại sao lại không làm chứ ?”.
Người ăn mày lặng người đi, hắn ta nhìn vị nữ chủ nhân với ánh mắt kỳ dị, trái cổ nhô nhọn giống như một quả trám chuyển động lên xuống 2 lượt. Cuối cùng, hắn cúi người xuống, dùng cánh tay còn lại bắt đầu chuyển gạch. Một lần chỉ có thể chuyển đi hai viên gạch. Hắn chuyển như thế đúng hai tiếng đồng hồ thì hết đống gạch. Mệt, hắn thở như bò kéo xe, trên mặt dính đầy bụi, mấy chòm tóc rối bị mồ hôi ướt dính xéo trên góc trán.
Vị nữ chủ nhân đưa cho người ăn mày một cái khăn lông trắng như tuyết. Người ăn mày đón lấy lau mặt và cổ một lượt rất kỳ, chiếc khăn lông trắng đã biến thành chiếc khăn lông đen. Người phụ nữ lại đưa cho hắn 20 đô-la, người ăn mày cảm kích nói:
- “Cảm ơn bà”.
- “Ngươi không cần cảm ơn ta, đây là tiền công ngươi kiếm được dựa vào sức lực của mình”.
Người ăn mày nói:
- “Tôi sẽ không quên bà, để cho tôi giữ làm kĩ niệm vậy”.
Nói xong, hắn cúi người chào thật thấp và sau đó lên đường.
Qua nhiều ngày sau lại có một người ăn mày khác đến trang viên này. Người phụ nữ đó lại dẫn người ăn mày vào nhà sau, chỉ đống gạch, và nói:
- “Chuyển đống gạch này ra trước nhà, ta sẽ trả cho ngươi hai mươi đô-la”.
Người ăn mày với hai tay còn nguyên vẹn này bỏ đi, không biết là do không thèm 20 đô-la hay do điều gì khác.
Người con của người phụ nữ không hiểu, liền hỏi mẹ:
- “Lần trước mẹ kêu ăn mày chuyển đống gạch này từ trước nhà ra sau nhà. Lần này mẹ lại kêu ăn mày chuyển gạch từ sau nhà ra trước nhà. Rốt cuộc mẹ muốn đống gạch ở sau nhà hay là ở trước nhà ?”.
Người mẹ nói với con rằng:
- “Gạch đặt trước nhà hay sau nhà đều như nhau, nhưng chuyển hay không chuyển, đối với người ăn mày mà nói, thì lại không giống nhau”.
Sau này cũng có mấy người ăn mày đến xin ăn, đống gạch đó được chuyển đi mấy lượt.
Vài năm sau, có một người rất chỉnh tề đến trang viện này. Ông ta mặc veston, mang giày da, trông chững chạc hiên ngang như những người thành công với sự tự tin và tự trọng, chỉ có điều là người này chỉ có một cánh tay trái. Ông ta cúi người xuống, nói với vị nữ chủ nhân đã có phần già đi:
- “Nếu không có bà, tôi vẫn chỉ là một kẻ ăn mày. Thế nhưng bây giờ tôi là Chủ tịch Hội đồng Quản trị của một công ty”.
Người phụ nữ đã không còn nhớ ra ông là ai, bà hờ hững nói:
- “Đấy là do chính bản thân ông làm ra mà thôi”.
Người Chủ tịch Hội đồng Quản trị một tay đã mời người phụ nữ cùng cả nhà bà dọn đến thành phố sống những ngày thoải mái. Người phụ nữ nói:
- “Chúng tôi không thể nhận sự chăm sóc của ông được”.
- “Tại sao ?”
- “Bởi vì cả nhà chúng tôi ai cũng có hai tay”.
Người chủ tịch tuy đau lòng nhưng vẫn kiên trì:
- “Thưa bà, bà giúp tôi hiểu được thế nào là Nhân, thế nào là Nhân cách. Căn nhà đó là tiền công mà bà đã dạy cho tôi”.
Người phụ nữ nói:
- “Vậy thì ông đem căn nhà ấy tặng cho người nào không còn cánh tay nào cả !”./.

Trần Kinh Nghị

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc hủy các dự án ở Hoàng Sa

Nguồn: Tuổi trẻ ngày 24/2/2012:

Người phát ngôn Ngoại giaoVN

Tại cuộc họp báo thường kỳ chiều 23-2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị đã lên tiếng về việc Trung Quốc triển khai nhiều hoạt động tại quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, trong đó có việc xây dựng căn cứ nghề cá ở đảo Phú Lâm.

Theo ông Nghị, báo chí Trung Quốc gần đây đưa tin liên quan đến một số hoạt động của một số bộ ngành của Trung Quốc ở biển Đông từ đầu năm đến nay như việc Bộ trưởng Giao thông Trung Quốc ra đảo Hoàng Sa thị sát tàu hải tuần; cục trưởng Cục Thể thao nước này đến thăm đảo Phú Lâm, quần đảo Hoàng Sa khảo sát tình hình triển khai hoạt động thể dục thể thao; Viện nghiên cứu môi trường và khảo sát công trình hải dương Nam Hải thực hiện dự án đo đạc, giám sát, phân tích và đánh giá sự thay đổi của một số đảo điển hình ở quần đảo Hoàng Sa; cục trưởng Cục Ngư chính khu Nam Hải Trung Quốc cho biết Trung Quốc có kế hoạch về việc xây dựng căn cứ nghề cá ở đảo Phú Lâm, quần đảo Hoàng Sa và xây dựng cầu tàu và căn cứ dịch vụ nghề cá ở Trường Sa...

Trước những thông tin này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị khẳng định Việt Nam có chủ quyền không tranh cãi đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Ông nhắc lại quan điểm của Việt Nam: mọi hoạt động ở khu vực hai quần đảo này mà không được sự đồng ý của Việt Nam là xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, làm phức tạp và căng thẳng thêm tình hình trên biển Đông, trái với thỏa thuận các nguyên tắc cơ bản giải quyết vấn đề trên biển đã ký giữa hai nước, không phù hợp với Tuyên bố ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) cũng như các cam kết duy trì ổn định, hòa bình trên biển.

“Việt Nam yêu cầu Trung Quốc dừng ngay các hành động, hủy bỏ các dự án xâm phạm chủ quyền của Việt Nam nêu trên, cùng các bên liên quan hợp tác giữ gìn hòa bình, ổn định ở biển Đông, thực hiện nghiêm túc DOC” - người phát ngôn Lương Thanh Nghị tuyên bố.

Phóng viên: H.GIANG

Ván cờ Tiên Lãng

Suốt hơn tháng qua dư luận cả nước cuốn hút vào vụ Tiên Lãng. Báo chỉ và các phương tiện truyền thông không ngày nào vắng bóng từ “Tiên Lãng”. Người dân theo dõi với không chỉ nỗi lòng bức xúc mà cả với lòng mong đợi một giải pháp thấu tình đạt lý từ phía Nhà nước. Giới tuyền thông theo dõi để tác nghiệp. Giới chính trị gia, kể cả những kẻ "diễn biến hòa" bình các thể loại, vừa theo dõi vừa toan tính...   

Nếu như ý kiến kết luận và chỉ đạo xử lý vụ Tiên Lãng của Người đứng đầu Chính phủ-Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đưa ra ngày 10/2 khiến mọi người tràn trề hy vọng thì phát biểu của Ủy viên TW Đảng, Bí thư Thành ủy Hải Phòng Nguyễn Văn Thành trước hội nghị cán bộ trung cấp, cao cấp thuộc CLB hưu trí Bạch Đằng, Hải Phòng sáng 17-2 đã khiến dư luận sững sốt, bức xúc...đến nỗi có người đã nhảy lên sân khấu đòi cách chức vị Bí thư Thành ủy và được cả hội trường vỗ tay tán đồng  http://www.youtube.com/v/vCHsmG8E2bQ?version=3&hl=en&fs=1 Cảnh này hơi giống cảnh nghị trường ở các nước Đông Á. Nhưng điều quan trong hơn, nó cho thấy một ván cờ mới hình thành đã bước sang hồi gay cấn vậy!

Tại cuộc họp đó ông Thành đã nói nhiều ý kiên sai lệch với kết luận của Thủ tướng , tiếp tục bênh vực cho những lỗi lầm của hệ thống lãnh đạo từ huyện Tiên Lãng đến Thành phố nơi ông là lãnh đạo tối cao. Không những thế ông Thành còn lên tiếng tố cáo báo chí, đồng thời tiếp tục tìm cách đổ tội cho gia đình nông dân họ Đoàn.

Vậy ông Thành là ai? Tên đầy đủ là Nguyễn Văn Thành, sinh năm 1957, quê Hoa Lư (Ninh Bình), có bằng tiến sĩ kinh tế và cử nhân luật (không biết học khi nào, học theo cách gì(?); đi lên từ ngành Công an chuyển sang làm Chánh Văn phòng Quận ủy Hồng Bàng, sau làm Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng. Tháng 12-2009, tại kỳ họp thứ 17, Hội đồng ND thành phố Hải Phòng khóa XIII được bầu làm Chủ tịch UBND thành phố. Chỉ một năm sau, tháng 12-2010 được Đại hội Đảng bộ thành phố Hải Phòng lần thứ XIV bầu làm Bí thư Thành ủy. Theo cơ cấu, ông là ủy viên TW Đảng.Vậy ông là lãnh đạo cao cấp của Đảng.

Phát biểu của ông Thành hoàn toàn không phải là do “nhỡ mồm” như ta thường thấy gần đây ở nhiều vị lãnh đạo và quan chức, mà là một sự chủ ý bắt nguồn từ nếp tư duy thâmcăn cố đế của ông ta.  Nó diễn ra trong bối cảnh cho đến nay chưa thấy Người đứng đầu của Đảng chính thức "chỉ đạo" gì về vụ việc Tiên Lãng. Dư luận không thể không phân vân: ông Thành hành động theo lệnh của ai?... Qua đó cho thấy một sự khác lạ so với những gì thường thấy trước đây khi giải quyết những vụ việc tương tự như Quỳnh Phụ (thái Bình) và nhiều vụ việc khác khi mà toàn bộ hệ thống chính trị của đất nước (Đảng và Chính phủ) từ trung ương xuống địa phương đều nhất quán, cấp dưới phục tùng cấp trên nhằm giải quyết êm thấm (dù chỉ là hình thức và tạm thời). Nhưng lần này rõ ràng đang có chuyện “trên bảo dưới không nghe”. Nó gợi cho ta hình ảnh một bàn cờ mà sau khi vừa hai bên chơi vừa dọn bỏ một vài con tốt để mở đường tiến quân, thì một bên liền đưa xe chiếu vỗ mặt, và bên kia kê pháo đỡ đòn đồng thời chiếu tướng ngược lại. Mới đầu trông tưởng "ngon ăn" nhưng hóa ra lại đặt cả hai bên vào thế tiến thoái lưỡng nan: Đánh pháo thì mất xe, giữ xe thì phải lên sĩ; lên sĩ rồi, nước tiếp sao đây...? Xin mời mọi người cùng theo dõi hồi sau phân giãi./.

Trần Kinh Nghị

Bloggers: Viết không lách

Tiếng Việt có cách ghép từ rất độc đáo mà nhiều thứ tiếng khác không có. Một trong những từ đó là ”viết lách”. Nó gồm 2 từ vốn hoàn toàn riêng biệt : “viết” là hành động cầm bút (hay gõ bàn phím) để nói lên ý nghĩ trong đầu; ”lách” là hành động khó khăn trong thế chật hẹp hoặc bị kiểm soát.  Không biết từ thời ông tổ nào đã có sáng kiến ghép hai từ với nhau thành “viết lách” hết sức thâm thúy như vậy! Để tồn tại và phát triển người viết phải biết lách. Để lách người viết phải đánh đổi sự thật. Nếu bán đứng sự thật thì gọi là ”bồi bút”.

Nhân loại vẫn tranh đấu không mệt mỏi vì sự nghiệp viết mà không lách. Riêng ở Việt Nam xưa nay tình trạng “viết lách” rất phổ biến; nó không chỉ là nghề kiếm sống mà còn là lẽ sống. Đơn giản là vì nếu viết mà không biết đường lách (hoặc không chịu lách) thì bài vở của anh sẽ chẳng được ai sử dụng và anh sẽ chết đói nếu là người sống bằng nghề viết;  hoặc bị phê bình, mất việc, thậm chí bị tù đày.

Tuy nhiên, tình trạng nói trên đã bắt đầu thay đổi từ khi xuất hiện hình thái “văn đàn mạng” thông qua  internet, trong đó các blogger là chủ nhân chính. Nếu trước đây, các nhà văn, nhà chính trị, nhạc sĩ họa sĩ  hoặc bất cứ người viết nào khác muốn phát hành tác phẩm của mình đều phải thông qua các cơ quan kiểm duyệt. Nhưng giờ đây người ta có thể tự phát hành sản phẩm của mình lên mạng internet . Đây là một bước phát triển mang tính "đột phá",  nó giúp tạo ra những diễn đàn tự do, bình đẳng trên bình diện quốc gia và toàn cầu . Quan trong hơn, nó giúp thay đổi cách tư duy viết lách của nhân loại, trong đó có Việt Nam.

Nếu ta bỏ chút thời gian  dạo qua  làng blogger Việt sẽ thấy đa số họ là các nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu, v.v... đương chức hay đã nghĩ hưu, sống trong nước hay sống ở hải ngoại. Cũng có khá đông đảo những người chỉ đơn giản là thích “nói bằng bàn phím”.  Tất cả họ họp thành cái gọi là “cộng đồng mạng”. Cộng đồng này ngày càng đông đảo và tạo nên nhiều nguồn thông tin đa dạng, đa chiều bên cạnh các nguồn thông tin truyền thống là sách báo viết hoặc sách báo mạng do nhà nước quản lý.

Điều đáng nói là, giới blogger không  sống lệ thuộc vào tiền nhuận bút, nên họ có thể viết mà không cần lách. Điều này giúp họ không bị gò bó trong sáng tác cũng như phát hành. Bằng cách này  giới blogger đang thực sự tạo ra cho xã hội những thông tin quý giá không mất tiền mua. Nói cách khác họ là những "tình nguyện viên" làm việc không đòi hỏi thù lao. Đây có thể được coi là một loại nghề nghiệp mới thêm vào danh các nghề nghiệp của nhân loại- nghề tự do không đòi hỏi trả công .

Điều gì khiến giới blogger làm việc nguyện thiện như vậy? Đó có lẽ là do bản chất nhiệt thành và bản năng nghề nghiệp cộng với một chút tính cách cá nhân nào đó, như tính  hào phóng, thích giao tiếp với cộng đồng,  thích được người khác để ý, v.v…Nhưng điểm chung nhất của họ có lẽ là lòng yêu nghề và ý thức dấn thân vì sự nghiệp tiến bộ của xã hội và sự phát triển lành mạnh của đất nước. Trừ một số ít những blogger cực đoan với tâm tính đố kị, hiềm khích, còn lại đa số blogger đều có chính kiến rõ ràng với tinh thần dấn thân vì sự nghiệp chính nghĩa và yêu nước. Điều này được thể hiện rất rõ trong việc họ luôn bám sát diễn biến tình hình , đặc biệt những vấn đề thiết thân như an sinh xã hội, bảo vệ môi trường , chống tham nhũng, bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ… Nhiều blogger "làm việc" chăm chỉ và nhiệt thành hơn cả người trong biên chế nhà nước. Nhiều trường hợp họ sưu tầm và cung cấp những thông tin tư liệu qúy hiếm mà hệ thống thông tin chính thống không làm được.  Họ làm mọi việc có thể mà không chờ đợi bất cứ sự trả công nào, trái lại đôi khi  còn có thể bị hiểu nhầm, thậm chí bị đàn áp.Có kẻ đứng ngoài không hiểu cho rằng họ làm việc bao công "ăn cơm nhà và tù và hàng tổng"...Nhưng với giới blogger, đó chỉ đơn thuân là một công việc ưa thích như đánh cờ, chơi golf, đi du lịch...   Nếu có vụ lợi thì cái lợi ích duy nhất của họ có lẽ là việc có thể “viết mà không phải lách”. Dĩ nhiên, để làm được điều đó, họ  trước hết  phải tự đấu tranh với bản thân để vượt qua chính mình. Cùng một bài viết, nếu họ “cắt tỉa” bỏ đi những ý tứ gay góc hoặc  “trái chiều” thì có thể được đăng  tải trên kênh thông tin nhà nước và nhân một khoản nhuận bút kha khá. Nhưng họ chọn cách  giữ nguyên bài viết với chính kiến của mình để post lên blog cá nhân mà không nhận được một  xu nào từ bất cứ ai. Đó là điều đáng trăn trở lắm chứ!  Có người bảo viết cho "lề phải" khó. Nhưng thực ra không thể so sánh đơn giản như vậy. Cái chính là lương tâm của người viết đối với sự thật. Cùng một nội dung , nếu tự nguyện chấp nhận từ bỏ nguyên tắc sự thật, anh ta hoàn toàn có thể viết , thậm chí viết hay, để được đăng trên các báo chính thống. 

Cũng cầnthấy rằng, tự do không bị kiểm duyệt là thế mạnh, nhưng cũng là yếu điểm của giới blogger nếu họ không có ý thức tôn trọng những nguyên tắc được hình thành trong quá trình phát triển dưa trên cơ sở đồng thuận và hoàn toàn tự nguyện. Đó là tính trung thực, khả năng tư duy sáng tạo độc lập và giá trị của thông tin. Blogger cũng cần có tính cách hiệp sĩ, cụ thể là sự cao thượng , lòng bao dung, thái độ cầu thị , không hiềm khích và ý thức trách nhiệm trước thông tin của mình . Có lẽ đó là những  tiêu chí quyết định sự tồn tại và phát triển của mỗi blogger và của cả cộng đồng mạng.
Ở Việt Nam hiện nay có 3 hình thức blog  chính: a) tin tức; b) bình luận; và c) kết hợp tin tức và bình luận; với 3 thể loại phổ phổ biến: a) chính trị-xã hội ;b) văn học–nghệ thuật, lịch sử ; và b) phím đàm và nhàm đàm. Về quy mô thì rất khác nhau; có blog chỉ như quyển nhật ký, có blog nhỏ như là một cái lều chỏng..., trong khi có blog đồ sộ như một hãng thông tấn thực thụ. Nhưng bí quyết sức mạnh của thế giới blog nằm ở khả năng liên thông, liên kết trên cơ sở tự nguyện, tự do không rào cản của nó. Điều này được thể hiện rất rõ trong qquá trình đấu tranh chống tham nhũng, quan liêu và tiêu cực xã hội, đấu tranh bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và biển đảo của tổ quốc..., gần đây nhất là vụ Tiên Lãng.
Cũng như đối với báo chí chính thống, công chúng là người phán xét công bằng nhất đối với giới blogger.  Tuy không hoàn toàn chính xác, uy tín của blog thường được thể hiện  qua số lượng người truy cập, nội dung comment và sự hưởng ứng của công chúng.  Đến nay dư luận chung đánh giá cao một số blogger hàng đầu như Anhbasam , Bauxitvn, Quechoa, v.v…Trong đó, có lẽ AnhBasam vượt trội hơn cả. Cũng đang thấy hiện tượng bạn đọc dần chuyển sang tham khảo các trang mạng tự do và xa rời các báo chí chính thống đã từng một thời là nguồn thông tin duy nhất của họ như báo Nhân dân, Quân đội Nhân dân …Nó cho thấy một xu hướng lành mạnh hóa thông tin ở Việt Nam mà trong đó không thể thiếu vắng vai trò của các blogger- những người viết mà không cần lách. Có thể nói, thông tin mạng đang đóng một vai trò không thể thiếu được trong đời sống chính trị-xã hội của đất nước. /.

Trần Kinh Nghị

Việt-Trung sẽ giải quyết hòa bình các bất đồng trên biển

Đó là tiêu đề xuất hiện trên Vn-Express sáng nay khi đưa tin về nội dung hội đàm giữa Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và người đồng cấp Trung Quốc Dương Khiết Trì tại Bắc Kinh trong khuôn khổ chuyến thăm đầu tiên của ông Bình đến TQ với tư cách là Bộ trưởng Ngoại giao. 

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì (bên phải) đón Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh. Ảnh: TTXVN

Quan điểm nói trên được bộ trưởng hai nước trao đổi trong cuộc hội đàm chiều 12/2 tại Bắc Kinh, nhân chuyến thăm chính thức của Bộ trưởng Phạm Bình Minh tới Trung Quốc theo lời mời của ông Dương Khiết Trì, thông cáo của Bộ Ngoại giao cho biết.

Về vấn đề trên biển, hai bên khẳng định giải quyết mọi bất đồng thông qua các biện pháp hòa bình, hữu nghị, cùng tôn trọng và quan tâm tới lợi ích chính đáng của nhau, căn cứ những nhận thức chung đã đạt được giữa lãnh đạo cấp cao hai nước và Thỏa thuận các nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982 9UNCLOS 1982) và Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), hướng tới xây dựng Bộ quy tắc về ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).

Về vấn đề biên giới lãnh thổ, hai bên đánh giá cao kết quả hợp tác giữa hai nước trong việc thực hiện nghiêm túc 3 văn kiện liên quan biên giới trên bộ, cũng như cùng tích cực thúc đẩy các cơ quan hữu quan tích cực trao đổi để sớm ký kết Hiệp định về hợp tác khai thác tiềm năng du lịch khu vực thác Bản Giốc và Hiệp định về quy chế tàu thuyền qua lại tự do ở cửa sông Bắc Luân, đồng thời tăng cường hợp tác trong việc sử dụng bền vững các nguồn nước sông suối biên giới giữa hai nước.

Hai bên đánh giá cao trước những bước phát triển mới trong quan hệ hai nước, đặc biệt là sau chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và chuyến thăm Việt Nam của Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình.

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Trung Quốc ở cương vị bộ trưởng ngoại giao, ông Phạm Bình Minh còn lần lượt hội kiến với các quan chức cấp cao khác của Trung Quốc, trong đó có Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Bí thư Ủy ban Chính pháp Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Chu Vĩnh Khanh; Ủy viên Quốc vụ Đới Bỉnh Quốc và Trưởng Ban Liên lạc Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Vương Gia Thụy

 NguồnVN-Express 14/2/2012/phóng viên:Nhật Nam   .

--------------

Trần Kinh Nghị

*****