Nhân đọc bài báo trên Dân trí

Tác giả: Ninh Vũ 

Hình minh họa (của Bách Việt)

Sau khi đọc bài báo trên tờ Dân Trí về PTT-BT NG Nguyễn Mạnh Cầm, có đôi điều muốn viết về báo chí ta. Dân Trí là tờ của Hội Khuyến học có bài viết hay về Chủ tịch hiện nay của Hội, một nhà ngoại giao kỳ cựu của nước nhà. Đây là điều không cần bàn cãi. Chuyện muốn nói là tờ báo mang tên Dân Trí, nhưng cũng hay mắc phải những điều sai, không chính xác. Có thể nói như Táo quân Tự Long thì ai không làm gì thì mới không có lỗi, không sai! Nhưng Dân Trí thì không nên sai, không được sai thì mới góp phần nâng cao dân trí được.

Bài báo của tác giả Bùi Hoàng Tám có nói đến chuyện PTT-BT từng dịch truyện "Số phận một con người" của nhà văn Liên Xô B.Pô-lê-vôi trở thành sách gối đầu giường của nhiều thế hệ thanh niên Việt Nam. Đây là điều không chính xác. Truyện này không phải của nhà văn B.Pô-lê-vôi, mà là của Đại văn hào LX-Nga M.Sô-lô-khốp. Mà sách này khó có thể là sách gối đầu giường của nhiều thế hệ thanh niên Việt Nam. Chắc nhiều người còn nhớ vì những lý do "tế nhị" nên một thời những năm 60 các bộ phim "Khi đàn sếu bay qua", "Người thứ 41" được thế giới đánh giá cao, nhưng không được phổ biến rộng rãi ở VN. Chỉ những tác phẩm ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng mới có thể là sách gối đầu giường như "Thép đã tôi thế đấy", 'Ruồi trâu", "Chuyện một người chân chính"(cuốn sách này mới là của B.Pô-lê-vôi). Có lẽ quyển sách được BT NMC dịch là cuốn được nêu cuối cùng này thì hợp lý hơn. Chưa kể Dân Trí lúc đầu còn dẫn lời ca ngợi bản dịch có chỗ hay hơn nguyên tác, nếu tác giả là Đại văn hào M.Sô-lô-khốp mà dịch hay hơn Ông viết thì khó lắm đấy(Dân Trí đã bỏ đoạn ca ngợi này rồi, chắc thấy không hợp lý lắm, nếu không nói điều gì hơn!). Vì thế, viết về PTT-BT NMC nhân 85 năm tuổi nên viết cho chính xác, đúng mức vẫn hơn.

Nhân bài báo này có nói đến cơ quan đại diện ngoại giao "Sứ quán", lại thấy có điều lâu nay báo chí ta hay viết không chính xác, viết sai về các từ liên quan đến ngoại giao. Đó là chuyện không phân biệt rõ ràng giữa các chức vụ và cơ quan ngoại giao: Đại sứ- Đại sứ quán, Tổng lãnh sự- Tổng lãnh sự quán, Lãnh sự- Lãnh sự quán; một đằng là người giữ chức vụ, còn đằng kia là cơ quan, là tòa nhà( cụ thể hơn!!!). Không thể  nhầm lẫn được. Thế mà báo chí ta vẫn viết "Sứ quán"( hiện nay ta chỉ có ĐS, không có Sứ), "ông Tổng lãnh sự quán", thậm chí "Phu nhân Đại sứ quán"!!! Ở đâu, như báo chí viết, nếu có bà nào mà là Phu nhân của cả Đại sứ quán  thì tình hình nội bộ gay go lắm đây!!! Lại có chuyện viết sai thường xuyên "Đại biện lâm thời ĐSQ VN ", phải là "Đại biện lâm thời VN", không phải "ĐSQ VN".

Cũng dễ hiểu khi người "ngoại đạo" viết nên không biết hết những điều đặc thù này của ngành ngoại giao. Nhưng với thời kỳ hội nhập này thì những điều này cũng chẳng thừa để báo chí ta viết cho đúng, cũng vì thế mới thỉnh thoảng ngứa mắt, ngứa tay lại có vài lời góp ý cho các báo mạng, và cũng may là đôi khi người ta cũng sửa lại cho đúng.

Xem nguyên bản và lời bình:https://www.facebook.com/notes/ninh-vu/nhân-đọc-bài-báo-dân-trí/237847013054335?comment_id=655741