Tác
giả:Greg Torode – South china Morning Post ngày 17/3/2013
Người
dịch:Trần Kinh Nghị
|
Bãi Gạc Ma đang bị quân TQ chiếm đóng (ảnh minh họa của BV) |
25 năm sau cuộc chạm trán hải quân giưa Trung Quốc và Việt Nam tai bãi đá Gạc Ma có vẽ khó xảy ra một cuộc chiến thứ hai, nhưng
tham vọng của Bắc Kinh vẫn đang tăng lên.
Việc kỷ niện lần thứ 25 trong tuần
này đối với cuộc đụng độ hải quân giữa
TQ và VN tại quần đảo Trường Sa không chỉ khiến người ta nhớ lại lịch sử
mà còn
nói cho các bên đóng quân đang ngày càng khó chịu tại Biển Đông hiện nay hãy
lưu tâm.
Trong cuộc đụng độ năm 1988 tại Gạc Ma
các chiến hạm TQ đã đánh chìm hai tàu của Việt Nam và giết chết 62 thủy thủ, trong
đó một số bị bắn khi đang đứng trên bãi đá, đến nay vẫn là một dấu ấn giữa hai nước. Nhưng ý nghĩa quan
trọng hơn là ở tính chất chiến lược của chiến dịch đó.
Kết quả trận đánh TQ đã chiếm giữ 6 cứ điểm đầu tiên tại Trường Sa – và đó
cũng là những pháo đài quan trong hiện
nay của họ, một trong số đó là đá Thuyền Chài
nơi đồn trú của một trạm ra đa cảnh báo
sớm. Muời bốn năm trước đó, hải quân của Quân Giải phóng đã đánh bại hải quân
của Nam Việt Nam để hoàn thành việc chiếm đóng toàn bộ quần đảo Hoàng Sa, và tại đây đang được xây dựng thành
một căn cứ quân sự bất khả bại.
Đã có lúc một số nhà phân tích lưu ý
rằng TQ có thể muốn chiếm nốt phần còn
lại của quần đảo Trường Sa khi mà sức mạnh hải quân của họ được tăng cường- và điều này là phản ánh
tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với Biển Đông cũng như đối với giá
trị chiến lược của quần đảo này - nơi án ngữ một số trong toàn bộ những đường
hàng hải quan trọng bậc nhất thế giới đồng thời nằm bên trên những trữ lượng dầu khí và nguồn cá
to lớn . Điều này là nguyên nhân để các
nhà hoạch định quân sự Hà Nội phải thường xuyên lo lắng.
Về mặt riêng tư, các quan chức Quân Gải phóng và học giả TQ nói thẳng thừng
về chuyện Việt Nam chiếm giữ và củng cố
25 cứ điểm tại Trường Sa, nhiều hơn bất cứ bên tuyên bố chủ quyền nào
khác và chúng nằm rải rác từ tây-nam đến đông-bắc. Nhiều cứ điêm trong số này
đã được Việt Nam ráo riết xây dựng trong những tháng sau cuộc đụng độ.
Họ nói, đó không chỉ là vấn đề chủ
quyền của TQ, mà việc chiếm giữ đó của VN có thể một ngày kia được dùng để kèm
chế TQ khi mà hải quân của riêng Việt Nam tiếp tục phát triển và các mối quan
hệ với Mĩ và đồng minh trở nên sâu sắc .
Một
chiến lược gia Quân Giải phóng nói
“Người Việt Nam hẳn biết rằng chúng tôi sẽ không bao giờ cho phép họ
thậm chí chỉ âm mưu kèm chế chúng tôi
thông qua các căn cứ đó “
Gary Li, một phân tích gia kỳ cựu làm việc cho
IHS Fairplay ở Luân Đôn nói rằng tình
hình tại Biển Đông hiện nay khác nhiều so với tình hình năm 1988. Các nhà chiến
lược Bắc Kinh nhận thấy rằng sự chú ý của thế giới đối với khu vực này cùng với
khả năng hải quân của Việt Nam đang tăng lên khiến cho vùng bờ biển của họ trở thành một nơi trưng bày súng đạn (shooting gallery) và điều này có nghĩa là việc
sử dụng sức mạnh để chiếm các bãi đá và bãi ngầm không còn là một chiến lược an toàn nữa.
Thay vào đó, TQ đang xây dựng vị trí
bất khả thách thức của mình tại Hoàng Sa trong khi khẳng định chủ quyền đối với
Trường Sa thông qua việc tăng cường sự
có mặt trên biển bằng các hạm đội hải
quân và không quân.
"So với thời kỳ mà sự chiếm
đóng cụ thể tại các đảo có ý nghĩa là tất cả, thì giờ đây TQ phải chuyển chiến lược sang việc thống trị bằng sức mạnh hàng hải. Li nói “Chừng nào Việt
Nam chưa bố trí các trận địa tên lửa đạn
đạo và tăng cường các hệ thống ra đa dày
đặc tại đảo của mình, hoặc hợp
tác thật chặt chẽ với Mĩ chẳng hạn, thì
TQ có thể tiếp tục với chiến lược nói trên”.
"Họ (TQ) sẽ có thể thống trị
khu vực bất kể là đảo hay biển và điều này
sẽ cho phép họ tăng cường và bảo vệ mọi nỗ lực nhằm khai thác dầu khí trong những năm tới”.
Trong khi báo chí nhà nước của
Việt Nam gần đây hạ thấp việc kỷ niệm đối với cuộc chiến tranh biên giới 1979 do
sức ép từ Bắc Kinh thì một số tờ báo trong tuần qua đã đề cao vai trò của các liệt sĩ hải quân trẻ tuổi.
Một bài bình luận đã viết: "Lịch sử bằng máu của họ đã
thấm vào từng hạt cát nơi đây”, và đó là thứ
ngôn ngữ cho thấy mức độ tuyên bố chủ quyền của người Việt Nam.
Một cuộc phản đối tại trung tâm Hà Nội đã không bị che dấu bởi các phương tiện thông
tin đại chúng, tuy nhiên trong khi đó
báo chí nhà nước của TQ thì làm ngơ. Giới bloger TQ thì quảng bá đó là
thắng lợi không nên quên lãng. Một người so sánh cuộc chiến tranh đó với một cuộc
đối đầu có thể xảy ra trong tương lai với Nhật Bản về đảo Điếu Ngư .
"Nếu có một cuộc chiến giữa TQ
và Nhật Bản thì nó chỉ nên giới hạn trên biển mà thôi, giống như cuộc chiến
giữa TQ và Việt Nam vậy. Và TQ có thể đánh bại Nhật Bản như đã đánh bại Việt Nam."
Ghi chú: Phần chữ màu đỏ do người dịch tô để lưu ý bạn đọc.