Diễn biến đáng chú ý liên quan Biển Đông

Theo VNTTX, chiều 2/9 tại Nam Ninh Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và người đồng cấp TQ Lý Khắc Cường nhất trí cho rằng hai nước cần cùng nhau duy trì hòa bình, ổn định tại Biển Đông, kiểm soát tốt tình hình trên biển, giải quyết thoả đáng mọi vấn đề thông qua đàm phán hòa bình.

Phát biểu tại cuộc hội đàm nhân dịp sang tham dự hội chợ Trung Quốc - ASEAN (CAEXPO) và hội nghị thượng đỉnh đầu tư - thương mại ASEAN-Trung Quốc (CABIS) tại Nam Ninh (Quảng Tây), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, việc không ngừng củng cố và tăng cường quan hệ láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước là chính sách lâu dài và nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước và nhân dân Trung Quốc hết sức coi trọng quan hệ với Việt Nam, sẵn sàng cùng với Việt Nam nỗ lực thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước không ngừng đi vào chiều sâu.


Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hội đàm với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. Ảnh: VGP



Hai nhà lãnh đạo cũng đi sâu trao đổi và đạt được nhiều nhận thức chung về những biện pháp thúc đẩy quan hệ hai nước thời gian tới, như: duy trì và tăng cường chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao; thúc đẩy hợp tác thực chất cùng có lợi trên mọi lĩnh vực, nhất là về kinh tế - thương mại, nỗ lực hoàn thành trước hạn mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 60 tỷ USD vào 2015; cân bằng thương mại, giảm dần nhập siêu của Việt Nam; triển khai các dự án hợp tác kinh tế lớn, nhất là về kết nối giao thông hai nước; tăng cường hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương, hoạt động giao lưu nhân dân; tăng cường tuyên truyền hữu nghị.

Về vấn đề trên biển, hai bên nhất trí cho rằng cần cùng nhau duy trì hoà bình, ổn định tại Biển Đông, kiểm soát tốt tình hình trên biển, giải quyết thoả đáng mọi vấn đề thông qua đàm phán hòa bình. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, hai bên cần tuân thủ nghiêm túc Thỏa thuận Việt Nam - Trung Quốc về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển, giải quyết thỏa đáng tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 và tinh thần Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).

Đồng thời, đề nghị hai bên sớm đưa vào sử dụng và phát huy hiệu quả các cơ chế đường dây nóng giữa hai Bộ Quốc phòng và giữa cơ quan quản lý ngư nghiệp hai nước như đã thỏa thuận, góp phần kịp thời xử lý ổn thỏa những vấn đề nảy sinh nhất là vấn đề tàu cá, ngư dân.

Tại hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam trân trọng mời Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường sớm sang thăm Việt Nam. Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường vui vẻ nhận lời. (Phóng viên Thanh Vân từ Nam Ninh).

Trong một tin khác, đài VOA cùng ngày  đưa tin rằng căng thẳng trong quan hệ giữa Philippines và TQ leo thang vì chuyến đi của ông Tổng thống Aquino sang Nam Ninh bị hủy bỏ.

Tổng thống Philippines Benigno Aquino.

Căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc tiếp tục gia tăng trong tuần này. Philippines cho hay việc Tổng thống Benigno Aquino đến thăm cuộc triển lãm Trung Quốc ASEAN tại Nam Ninh kèm theo những điều kiện. Trung Quốc nói họ không hề mời Tổng thống Aquino. Từ Manila, thông tín viên VOA Simone Orendain gửi về bài tường thuật sau đây.

Philippines là nước danh dự tại cuộc triển lãm Trung Quốc-ASEAN năm nay. Và theo các giới chức Philippines thì truyền thống là cử vị nguyên thủ quốc gia của nước danh dự đến tham dự sự kiện.

Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Philippines Raul Fernandez nói Tổng thống Aquino đã được mời tham dự, nhưng với một số điều kiện do Trung Quốc đề ra. Ông Hernandez đã đọc một thông cáo trong một cuộc họp báo tại Manila hôm nay. “Và những điều kiện như thế dứt khoát đi ngược lại với quyền lợi quốc gia của chúng tôi. Ðể tránh lúng túng cho phía Trung Quốc, chúng tôi sẽ không nói rõ những điều kiện này.”

Ông Hernandez nói các giới chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với các giới chức Philippines chớ nên nói và không bàn luận  về các điều kiện đó ở cấp bực bộ trưởng.

Ông Aquino đã loan báo ông sẽ tham dự, nhưng chưa đầy 1 ngày sau khi loan báo, có tin Trung Quốc đã yêu cầu ông hủy bỏ chuyến đi. Các giới chức Philippines cho biết Trung Quốc đã nói rằng ông nên đến “vào một thời điểm thuận lợi hơn.” Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay họ không hề mời tổng thống Philippines và không cho biết thêm chi tiết.

Hai nước đã lâm vào một cuộc tranh chấp ngoại giao về lãnh hải trong vùng Biển Đông giàu tài nguyên. Bang giao nguội lạnh hồi tháng 4 năm ngoái khi tàu thuyền của cả hai nước đối đầu nhau tại một bãi cạn gần bờ biển tây bắc Philippines. Manila nói vùng bãi cạn này nằm sâu trong khu đặc khu kinh tế của họ  - theo định danh của Công ước về Luật biển của Liên Hiệp Quốc.

Trung Quốc đã chận một khu vực eo biển của bãi cạn, mà họ nhận là thuộc vùng đánh cá của họ. Philippines đã khiếu nại về những vụ tàu hải giám và tàu quân sự của Trung Quốc xâm nhập vào khu vực gần lãnh hải mà Philippines nhận là thuộc chủ quyền của mình.

Manila đã đệ hàng chục kháng thư và đưa vụ việc ra trước một tòa án trọng tài của Liên Hiệp Quốc. Bắc Kinh bác bỏ vụ việc và đã không đáp lại bất kỳ yêu cầu về tố tụng nào. Một lần nữa Bắc Kinh nhắc lại rằng họ muốn có một cuộc đối thoại trực tiếp.

Bản đồ đường lưỡi bò do Trung Quốc vẽ, giành chủ quyền hầu như toàn bộ lãnh hải ở Biển Đông.

Trung Quốc khẳng định “chủ quyền không thể tranh cãi được” trong vùng Biển Đông. Philippines, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Ðài Loan cũng đòi chủ quyền trong vùng biển này.

Ông Trương Hoa, một phát ngôn viên đại sứ quán Trung Quốc ở Manila, không đưa ra lời bình luận về những cái gọi là điều kiện đề ra cho chuyến thăm của ông Aquino. Nhưng trong một thông cáo, ông Trương nói Trung Quốc coi trọng “tình thân hữu lâu đời” giữa hai nước.

“Trong những tình huống hiện hữu, Trung Quốc hy vọng rằng phía Philippines có thể hợp tác với phía Trung Quốc để khắc phục những khó khăn và rắc rối và thực hiện các nỗ lực thực sự nhằm đưa bang giao Trung Quốc và Philippines trở lại đúng hướng phát triển lành mạnh và ổn cố.”

Trung Quốc đang chủ trì một cuộc hội ý cấp thấp trong tháng này của Hiệp hội các Quốc gia đông nam Á gồm 10 thành viên. Họ sẽ thảo luận một quy tắc ứng xử có tính cưỡng hành pháp lý để xử lý các vụ tranh chấp trong vùng Biển Ðông. Philippines và Việt Nam đang vận động đòi mở các cuộc thương nghị đầy đủ về quy tắc đã được đề xuất, đã bị ì ạch từ hơn 10 năm. (Phóng viên: Simone Orendainngày 02.09.2013)